Перейти к содержанию

Курдистан

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Курдистан

Курдаг адæм кæм цæры, уыцы бæстæ

Курдистаны тырыса
Ран Турк, Иран, Ирак, Сири
Фæзуат 190 000–390 000 км²
Дин пысылмон дин, езидизм, чырыстон дин, иудаизм

Курдиста́н (курд. Kurdistan) у, цæрджыты ’хсæн курдæгтæ фылдæр хай (абсолютонæй кæнæ абаргæйæ) кæм сты, Евразийы хуссар-ныгуылæны уыцы этногеографион облæст (бæстæ). Терминæй фыццаг хатт спайда чынди XII æнусы — уæд нысан кодта ныртæккæйы Ирайнаг Курдистаны иу хай (Ардалан). Ныры дуджы Курдистанæй хонынц ахæм территори: цæгатаг уæрхад — 34 æмæ 40 градусы ’хсæн, скæсæйнаг дæргъад — 38 æмæ 48 градусты ’хсæн; ныгуылæнæй скæсæнмæ облæст адæргъ ис 1000 километрыл, цæгатæй хуссармæ та у 300–500 км дæргъæн. Курдистаны иумæйаг фæзуат у 450 мин кв. километрмæ ’ввахс (Турчы — 200 мин кв. километрæй фылдæр, Ираны — 160 мин кв. километрæй фылдæр, Ирачы — 75 мин кв. км, Сирийы — 15 мин кв. км).

Курдистан у курдæгты фыдыбæстæ, уым цæрынц адæмы фылдæр хай, фæлæ ис бирæгомау ахæм курдæгтæ, Курдистанмæ нæ хауæг зæххытыл чи цæры. Цалдæр сæдæ мин курдаджы цæры Ираны скæсæны, провинци Хорасаны, милуанмæ ’ввахс цæры раздæры Советон Цæдисы территорийыл, Израилы цæрынц, курдæгтимæ чи сæмхæццæ ис, уыцы 150 мин дзуттаджы, милуанмæ ’ввахс цæрынц эмиграцийы — уыдонæй фылдæр хай Ныгуылæн Европæйы (сæйраджыдæр Германы), фæлæ ис ахæмтæ, АИШ-ы, стæй Америкæйы æндæр бæстæты æмæ Австралийы чи цæры.

Иннæрдыгæй та Курдистаны территорийыл цæрынц æндæр адæмыхæттыты минæвæрттæ: араббæгтæ, туркæгтæ, персайнæгтæ, сомихæгтæ, азербайджайнæгтæ æмæ ассирийæгтæ; XX æнусы æмбисы онг Курдистаны цардис дзæвгар ахæм дзуттæгтæ, фæстæдæр Израилмæ чи сэмиграци кодта.